ระบบไฟฟ้ามีกี่แบบ มาทำความรู้จักกัน

ปัจจุบันระบบไฟฟ้าในบ้านนำมาซึ่งความสะดวกสบาย ไม่ว่าจะพัดลม แอร์ หรือโทรทัศน์ ต่างก็ต้องพึ่งพาไฟฟ้าทั้งสิ้น เราจึงควรมีความรู้เกี่ยวกับระบบไฟฟ้าเบื้องต้นว่า ระบบไฟฟ้าในบ้านมีกี่แบบ และระบบไฟฟ้าที่ต้องใช้ในบ้านเป็นแบบใด รวมถึงระบบไฟฟ้ามีกี่แบบ ? เรามาทำความรุ็จักกัน

ระบบไฟฟ้าคืออะไร ?

ระบบไฟฟ้ามีกี่แบบ ? ระบบไฟฟ้า คือ การส่งจ่ายกระแสไฟฟ้าจากแหล่งกำเนิดไปยังผู้ใช้งานตามประเภทของผู้ใช้ โดยเป็นการส่งจากสถานีไฟฟ้าผ่านสายไฟฟ้าแรงสูงไปยังสถานีไฟฟ้าย่อย แล้วส่งต่อมาสู่หม้อแปลงไฟฟ้าซึ่งทำให้กระแสไฟฟ้าต่ำลง จากนั้นจึงส่งมายังบ้านพักผู้อาศัย สำนักงาน หรือโรงงานอุตสาหกรรม โดยระบบไฟฟ้าที่ส่งไปยังบ้านเรือนทั่วไปคือระบบไฟฟ้าแรงดันต่ำ การใช้งานของระบบไฟฟ้าการไฟฟ้าฯ จะพิจารณาตามความเหมาะสมตามความต้องการของผู้ใช้เป็นหลักว่าจะใช้ระบบใด โดยจะพิจารณาจากปัจจัยหลัก 2 ประการ นั่นก็คือปริมาณการใช้ไฟฟ้า และประเภทหรือจำนวนของเครื่องใช้ไฟฟ้าภายในบ้าน

ระบบไฟฟ้าแบ่งเป็นกี่แบบ ?

คำถามที่ว่าระบบไฟฟ้ามีกี่แบบนั้น : ระบบไฟฟ้าแบ่งออกเป็นทั้งหมด 2 แบบ ได้แก่ระบบไฟฟ้า 1 เฟสและระบบไฟฟ้า 3 เฟสทั้ง 2 แบบนี้มีความแตกต่างกันในเรื่องของแรงดันไฟฟ้า ซึ่งความแตกต่างนี้ทำให้เกิดการใช้งานของระบบไฟฟ้าที่ต่างกันออกไป

ระบบไฟฟ้า 1 เฟส (Single Phase หรือ 1 Phase 2 Wire)

คือ ระบบไฟฟ้าที่มีสายไฟฟ้าจำนวน 2 เส้น จะเป็นไฟฟ้ากระแสสลับ และมีแรงดันไฟฟ้าอยู่ที่ 220-230 โวลต์ ความถี่อยู่ที่ 50Hz โดย อธิบายให้เข้าใจง่าย ๆ คือเป็นสายไฟที่ไฟฟ้าเข้า 2 เส้น โดยสายหนึ่งจะมีสายที่มีกระแสไฟฟ้าไหลอยู่ตลอดเวลา เรียกว่า “สายไลน์ (L)” และสายอีกเส้นที่เดินไว้เฉย ๆ ไม่มีกระแสไฟฟ้าไหล เรียกกว่า “สายนิวตรอน (N)” หากให้ลองนึกภาพถึงเต้าเสียบปลั๊กไฟ 1 เต้าที่ในบ้านจะมีเพียง 2 ช่อง ถ้าใช้ไขควงวัดไฟฟ้าไปเสียบที่รูใดรูหนึ่ง จะเห็นว่าไม่มีปฏิกิริยาอะไรเกิดขึ้นเหมือนไม่มีกระแสไฟฟ้าไหลผ่าน แต่หากเสียบเครื่องใช้ไฟฟ้าภายในบ้านแล้วเปิดใช้งานจะพบว่ามีกระแสไฟไหลผ่านตามปกติ ทั้งนี้เป็นเพราะการใช้งานจะต้องเสียบให้ครบ 2 ช่อง และภายในสายไฟก็มีสายที่ใช้งานร่วมกันอีก 2 เส้น ทำให้กระแสไฟนั้นครบวงจร หรือบางแห่งที่เห็นปลั๊กไฟมี 3 ช่องนั้นยังเป็นระบบไฟฟ้า แบบ 1 เฟสเหมือนกันแต่ช่องที่เพิ่มขึ้นมานั้นเป็นช่องที่ต่อกับสายดิน (ground) เพื่อให้กระแสไฟฟ้าไหลลงดินเวลาเกิดไฟรั่วเป็นการเพิ่มความปลอดภัย

ข้อดีของการติดตั้งระบบไฟฟ้าแบบ 1 เฟส

มีการติดตั้งที่สะดวกและขอมาติดตั้งได้ง่าย งบค่าใช้จ่ายในการติดตั้งน้อย แต่ถ้ามองในระยะยาวแล้วไม่ค่อยคุ้มค่าเพราะค่อนข้างเปลือง แต่อย่างไรก็ตาม ระบบไฟฟ้าแบบเฟส 1 นั้นเหมาะกับการใช้งานกับครัวเรือน เพราะมีการจ่ายไฟที่เหมาะสมที่สุด

ระบบไฟฟ้า 3 เฟส (3 Phase 4 Wire)

เป็นระบบไฟฟ้ากระแสสลับ 3 เฟส 4 สาย โดยที่ 3 สายจะเป็นสายที่มีกระแสไฟฟ้าไหลผ่าน อธิบายให้เข้าใจง่าย ๆ คือสายไฟฟ้าเข้า 4 เส้นจะมีสายที่กระแสไฟฟ้าไหลอยู่ตลอดเวลา เรียกว่า “สายไลน์ (L)” จำนวน 3 เส้น และอีกสายที่เดินไว้เฉย ๆ ไม่มีกระแสไฟฟ้าไหล เรียกสายนี้ว่า “สายนิวตรอน (N)” จำนวน 1 เส้น หากวัดแรงดันของสายไลน์กับสายไลน์ แรงดันของไฟฟ้าจะอยู่ที่ 380-400 โวลต์ แต่ถ้าหากวัดแรงดันไฟฟ้าระหว่างสายไลน์กับสายนิวตรอน แรงดันของไฟฟ้าจะอยู่ที่ 230-250 โวลต์

การใช้ไฟฟ้าเฟส 3 นั้นเหมาะที่จะใช้กับโรงงานอุตสาหกรรมที่ต้องการการใช้ไฟฟ้ามาก แต่ถ้านำระบบไฟฟ้าเฟส 3 มาใช้กับบ้านเรือนจะไม่ใช่การใช้ไฟฟ้าทั้ง 3 เฟสกับอุปกรณ์ไฟฟ้าภายในบ้านแต่ละชิ้นโดยตรง แต่จะเป็นการใช้ไฟฟ้า 3 เฟสนั้นมาแบ่งใช้แบบระบบไฟฟ้า 1 เฟส 3 ชุด ทำให้ช่วยประหยัดค่าใช้ไฟฟ้าได้

ข้อดีของการติดตั้งระบบไฟฟ้าเฟส 3

แม้จะขอมาติดตั้งได้ยาก และมีค่าใช้จ่ายต่าง ๆ ที่ค่อนข้างสูง เพราะต้องจ่ายค่าประกันไฟฟ้าและค่าติดตั้ง แต่ถ้าหากมองในระยะยาว การติดตั้งระบบไฟฟ้าเฟส 3 จะช่วยประหยัดค่าไฟได้มากกว่าแบบเฟส 1 พอสมควร

Tips: เรื่องของระบบไฟฟ้าที่หลายคนเข้าใจผิด

หลายคนมักสงสัยว่าทำไมระบบไฟฟ้ามีเฟส 1 แล้วไปเฟส 3เลย? มีระบบไฟฟ้าเฟส 2 หรือไม่?

คำตอบ คือ ไม่มีสิ่งที่เรียกที่ระบบไฟฟ้าเฟส 2 เพราะระบบไฟฟ้าทั้งหมดจะมีแค่เฟส 1 และเฟส 3 เท่านั้น

โซล่าเซลล์แบบไหนที่เหมาะกับระบบไฟฟ้าบ้านที่ใช้ ?

หลาย ๆ ท่านเมื่อต้องการติดระบบไฟฟ้าในบ้าน หากจ้างช่างมาเป็นผู้ติดตั้งระบบไฟ หรือมีการซื้อบ้านสำเร็จรูป บ้านเปล่านั้นก็จะได้รับการติดตั้งระบบไฟฟ้าเฟส 1 โดยอัตโนมัติ เพราะเรื่องการขอมาติดตั้งนั้นง่ายและค่าใช้จ่ายของอุปกรณ์ก็ไม่สูงมากเกินไป ดังนั้นหากคุณมีความรู้ของระบบไฟฟ้า และเข้าใจความต้องการของตัวเองก็จะทำให้ประหยัดค่าไฟได้มากขึ้นอีกด้วย ทั้งนี้ก่อนการติดตั้งระบบไฟฟ้าคุณจะต้องพิจารณาการใช้ไฟฟ้าของตัวเองและดูขนาดพื้นที่ของบ้าน หากเป็นบ้านขนาดเล็ก การใช้ระบบไฟฟ้าเฟส 1 นั้นก็เพียงพอแล้ว และการใช้โซล่าเซลล์กับระบบไฟฟ้าบ้านที่ดี คือโซล่าเซลล์แบบออนกริด ที่สามารถใช้ไฟฟ้าได้อย่างค่อนข้างเสถียร เพราะมีกระแสไฟฟ้าจากสายส่งการไฟฟ้าร่วมด้วย

ความแตกต่างและข้อดีข้อเสียไฟ AC-DC คลิก

การออกแบบระบบโซล่าเซลล์เพื่อใช้ทั้งกลางวันและกลางคืน คลิก

สอนการคำนวณไฟฟ้าและจำนวนแผงโซล่าเซลล์ ( Solar Cell Calculation ) คลิก

ระบบโซลาร์แบบ On Grid กับ Off Grid ต่างกันอย่างไร? คลิก

ข้อมูลเพิ่มเติม

Tel. 02-292-1067-70

Youtube : Leopump ประเทศไทย

Line Official : @775ruust

Facebook : LEOpumpThailand